Celiakia – czym jest, jakie są jej objawy?

Celi­akia to choro­ba o charak­terze autoim­muno­log­icznym, która jest spowodowana przez nietol­er­ancję glutenu. To jed­na z częś­ciej wys­tępu­ją­cych chorób układu pokar­mowego w Europie. Na świecie doty­ka około 2% pop­u­lacji. Pojaw­ia się u dzieci i dorosłych. Zwyk­le jest uwarunk­owana genetycznie.

Jak moż­na rozpoz­nać objawy celiakii?
Jakie są objawy celi­akii skąpoobjawowej?
Jakie są objawy celi­akii pelnoobjawowej?
Jakie są objawy celi­akii ukrytej?

Jak można rozpoznać objawy celiakii?

Objawy choro­by mogą różnić się w zależnoś­ci od pac­jen­ta. Celi­akia pojaw­ia pod różny­mi posta­ci­a­mi (skąpoob­ja­wowa, pełnoob­ja­wowa, ukry­ta), a do tego częs­to wys­tępu­je z choroba­mi współist­nieją­cy­mi, które potrafią utrud­ni­ać jej właś­ci­we rozpoz­nanie. W celu zdi­ag­no­zowa­nia celi­akii należy wykon­ać odpowied­nie testy, np. sero­log­iczne i genetyczne.

Jakie są objawy celiakii skąpoobjawowej?

Celi­akia skąpoob­ja­wowa to najczęś­ciej wys­tępu­ją­ca postać choro­by trzewnej, która cechu­je się zmi­ana­mi w obrę­bie śluzów­ki jeli­ta cienkiego. Do jej objawów należą bóle stawów oraz koś­ci, pod­wyżs­zony poziom cho­les­terolu lub niedobór żelaza. Charak­terysty­czny jest także uciążli­wy ból brzucha, stałe zmęcze­nie oraz silne stany napię­cia ner­wowego, częs­to skutku­jące depresją. Mogą wys­tąpić również objawy der­ma­to­log­iczne, wskazu­jące na skórną postać choroby.

Jakie są objawy celiakii pełnoobjawowej?

To klasy­cz­na postać celi­akii, sto­sunkowo najłatwiejsza do rozpoz­na­nia. Zwyk­le ujaw­nia się u najmłod­szych i kobi­et w ciąży, a także u osób starszych. Charak­terysty­czne objawy celi­akii w tym wypad­ku to: bóle w obrę­bie jamy brzusznej, w tym biegun­ki oraz częste wzdę­cia. Zauważal­ny może być nagły spadek masy ciała, a u dzieci dodatkowe zaburzenia wzros­tu. Do tego utrud­nione wchła­ni­an­ie żelaza, może wywołać niedokrwistość.

Jakie są objawy celiakii ukrytej?

Ukry­ta postać choro­by trzewnej, nazy­wana również uta­joną, wys­tępu­je znacznie częś­ciej niż jej klasy­cz­na odmi­ana. Jej objawy mogą być mylące i wskazy­wać na inne schorzenia. Dla celi­akii ukry­tej charak­terysty­czne są bóle i zapale­nia stawów, prob­le­my z wchła­ni­an­iem się żelaza, a także wap­nia, nie raz prowadzące do osteo­porozy. Mogą pojaw­ić się również zaburzenia ze strony układu neu­ro­log­icznego, a także rozrod­czego, np. zmniejs­zone libido. W porów­na­niu do pozostałych postaci choro­by trzewnej, objawy ze strony układu pokar­mowego są niewielkie.