Czy dieta bezglutenowa jest niedoborowa?

Mädchen mit Butterbrot im RoggenfeldObec­nie jedyną skuteczną metodą łagodzenia objawów celi­akii jest przestrze­ganie diety bezg­lutenowej. Pole­ga ona na całkow­itym wye­lim­i­nowa­niu z codzi­en­nego spoży­cia pro­duk­tów zaw­ier­a­ją­cych gluten, czyli białko obec­ne m.in. w pszeni­cy (oraz jej pochod­nych), jęczmie­niu, życie i owsie.

Wyro­by zbożowe, których oso­ba cho­ru­ją­ca na celi­ak­ię zmus­zona jest bezwzględ­nie unikać są bogatym źródłem węglowodanów oraz błon­ni­ka. Oba te skład­ni­ki pokar­mowe okazu­ją się niezwyk­le istotne. Pier­wszy dostar­cza nam energii, dru­gi wspo­ma­ga pracę układu pokar­mowego. W pro­duk­tach zbożowych zna­j­du­ją się również niezbędne dla zachowa­nia zdrowia i dobrego samopoczu­cia wit­a­miny (głównie z grupy  B, E, PP) oraz makro i mikroele­men­ty.

Wartość odży­w­cza pro­duk­tów bezg­lutenowych jest dużo niższa w sto­sunku do wyrobów zaw­ier­a­ją­cych to szkodli­wie dla niek­tórych białko

Z tego też wzglę­du osobom cier­pią­cym na chorobę trzewną bard­zo częs­to towarzyszą niedobo­ry pokar­mowe. Nie wynika­ją one jed­nak wyłącznie z uboższej w skład­ni­ki odży­w­cze diety. Należy pamię­tać, że jed­nym z charak­terysty­cznych objawów celi­akii jest uszkodze­nie kosmków jeli­towych (ich zaniku) , a co się z tym wiąże zmniejsze­nie powierzch­ni wchła­ni­a­nia w jeli­tach, które w kon­sek­wencji może prowadz­ić do niedoży­wienia orga­niz­mu..

Objawy niedożywienia

Objawy niedoży­wienia mogą być bard­zo różne. Wszys­tko zależy bowiem od cza­su jego trwa­nia oraz tego jakich skład­ników braku­je w orga­nizmie chorego. Przykład­owo niedobór wit­a­miny B1 (tiaminy), na który oso­by sto­su­jące dietę bezg­lutenową są szczegól­nie narażone, może być przy­czyną przemęczenia, osła­bi­enia mięśni i spad­ku kon­cen­tracji. Nis­ki poziom wit­a­miny PP (nia­cyny) może z kolei powodować wymio­ty, bóle głowy, prob­le­my ze snem, a nawet agresję. Defi­cyt wit­a­miny E również powodu­je zmi­any w zachowa­niu, jest przy­czyną szyb­szego starzenia się skóry. Niedobór tego ważnego skład­ni­ka spraw­ia, że znacznie wol­niej goją się rany i wszelkie uszkodzenia na powierzch­ni skóry. Kole­jnym bard­zo istot­nym skład­nikiem odży­w­czym jest wapń którego niskie stęże­nie przy­czy­nia się m.in. do roz­wo­ju krzy­wicy i osteo­porozy.

To oczy­wiś­cie nie wszys­tkie wit­a­miny makro i mikroele­men­ty, których może brakować osobom sto­su­ją­cym dietę bezg­lutenową. Warto wspom­nieć również niedob­o­rach cynku, mag­nezu  czy żelaza. Nis­ki poziom tego pier­wszego będzie szczegól­nie niebez­pieczny dla dzieci, gdyż powodu­je zaburzenia łaknienia oraz spowal­nia wzras­tanie. Niedobór mag­nezu objaw­ia się nato­mi­ast m.in. zaburzeni­a­mi ryt­mu ser­ca. Efek­tem niedoboru żelaza, szczegól­nie wtedy, gdy twa ono przez dłuższy czas, jest z kolei niedokr­wis­tość (ane­mia)..

Jak radzić sobie z niedożywieniem?

Dla osób cho­ru­ją­cych na celi­ak­ię niezwyk­le ważne jest, aby dieta bezg­lutenowa, której powin­ni bezwzględ­nie przestrze­gać była uroz­maicona i właś­ci­wie zbi­lan­sowana. W razie wys­tąpi­enia niedoborów moż­na oczy­wiś­cie zas­tosować odpowied­nią suple­men­tac­je. Z uwa­gi na fakt, że gluten dodawany jest również do wielu leków, decyzję o przyję­ciu każdego środ­ka powin­no się jed­nak najpierw skon­sul­tować z lekarzem.


Young beautiful woman with a newborn baby after birth Celi­akia a ciąża

Niedobór mikro i makroele­men­tów (zwłaszcza cynku, selenu, żelaza i kwa­su foliowego) spowodowany niepraw­idłowym wchła­ni­an­iem z prze­wodu pokar­mowego powodu­je też zaburzenia ze strony układu rozrod­czego. Nielec­zona celi­akia może być powo­dem prob­lemów z zajś­ciem w ciążę i ma negaty­wny wpływ na prze­bieg ciąży i zdrowie dziec­ka.  Dieta bezg­lutenowa jest szczegól­nie waż­na dla ciężarnych i kobi­et planu­ją­cych ciążę. Może być konieczne stosowanie suple­men­tów diety — koniecznie poin­for­muj lekarza o swo­jej choro­bie lub jeśli pode­jrze­wasz u siebie celiakię.

celiakiaciaza


Zobacz też:

Dieta bezglutenowa
Nat­u­ralne pro­duk­ty bezglutenowe
Życie z celiakią