Gluten — co należy o nim wiedzieć przygotowując się do testu genetycznego?

Gluten jest mieszan­iną białek i wchodzi w skład około 90% pro­duk­tów spoży­w­czych. Prze­ważnie zna­j­du­je się w pro­duk­tach zbożowych takich jak pszeni­ca czy jęczmień. Wybór bada­nia, które potwierdzi nietol­er­ancję glutenu, jest istot­ny, gdyż nielec­zona celi­akia może doprowadz­ić do zmi­an nowot­worowych oraz prob­lemów z płod­noś­cią. Jak przy­go­tować się do badania?

Bada­nia na gluten — czym jest nietol­er­anc­ja glutenu?
Bada­nia na gluten — pier­wszy krok to badanie gene­ty­czne na nietol­er­ancję glutenu
Bada­nia na gluten – bada­nia sero­log­iczne i biop­s­ja jelita
Bada­nia na gluten – dlaczego warto wykon­ać badanie gene­ty­czne i jak się przygotować?

Badania na gluten — czym jest nietolerancja glutenu?

Nietol­er­anc­ja glutenu jest chorobą gene­ty­czną. Wyróżniono trzy typy podat­noś­ci na gluten. Są to celi­akia, aler­gia na pszenicę oraz aler­gia na gluten bez wys­tępowa­nia objawów jak w celi­akii. Podat­ny­mi na tę chorobę są przede wszys­tkim posi­adacze min­i­mum jed­nego z genów (HLA: DQ2,2, DQ2,5, DQ8). Pod­czas nietol­er­ancji glutenu dochodzi do reakcji autoim­muno­log­icznej orga­niz­mu poprzez degradację kosmków jeli­towych, odpowiedzial­nych za absorpcję sub­stancji odży­w­czych. Nawet 60% dorosłego społeczeńst­wa może być podat­na na nietol­er­ancję glutenu. Główne objawy to m.in.: bóle brzucha, zaparcia i wzdę­cia czy wysypki.

Badania na gluten — pierwszy krok to badanie genetyczne na nietolerancję glutenu

W związku z tym iż celi­akia jest chorobą gene­ty­czną, badanie na gluten o takim podłożu jest jedynym mogą­cym w pełni potwierdz­ić pozy­ty­wny wynik choro­by. Bada­nia gene­ty­cznie nie mają ograniczeń ze wzglę­du na wiek, czy stan zdrowia pac­jen­ta, dietę oraz sta­di­um choro­by. Bada­nia pod kątem obec­noś­ci genów HLA: DQ2,2 (obec­nego u 90%-95% chorych) oraz HLA:DQ8 (u około 10%) w przy­pad­ku negaty­wnego wyniku oznacza z niemalże stupro­cen­tową pewnoś­cią brak podat­noś­ci na gluten.

Badania na gluten – badania serologiczne i biopsja jelita

Kole­jnym krok­iem jest wyko­nanie bada­nia krwi na prze­ci­w­ci­ała. Badanie na gluten wykonu­je się w przy­pad­ku pozy­ty­wnego wyniku tes­tu gene­ty­cznego. Badanie krwi ma za zadanie sprawdz­ić, czy choro­ba jest akty­w­na. W tym cza­sie nie wol­no stosować diety bezg­lutenowej, bo może to zafałs­zować wynik bada­nia. Cześć pac­jen­tów nie posi­a­da jed­nak koniecznych prze­ci­w­ci­ał. Wów­czas sto­su­je się biop­sję jeli­ta cienkiego, oce­ni­a­jąc kosm­ki jeli­towe i stopień wchła­nial­noś­ci sub­stancji odży­w­czych. Jest to ostate­cz­na dro­ga do potwierdzenia obec­noś­ci celiakii.

Badania na gluten – dlaczego warto wykonać badanie genetyczne i jak się przygotować?

Bada­nia gene­ty­czne dają najsz­er­sze spek­trum możli­woś­ci potwierdzenia nietol­er­ancji glutenu. Badanie na gluten przeprowadza się poprzez pobranie wymazu z policz­ka. Jest bezbolesne i może być wyko­nane samodziel­nie w domu. Na godz­inę przed pobraniem prób­ki nie wol­no spoży­wać pokar­mów ani pal­ić papierosów. Żucie gumy i mycie zębów również nie jest zale­cane. W tym cza­sie moż­na pić jedynie wodę.